Қозғалыс белсенділігі - бұл балалар үшін өмірлік қажеттілік! Ойындар, билер, жаттығулар - мұның бәрі кішкентайлардың физикалық және эмоционалды дамуына көмектеседі. Бірақ үш-төрт жасар сәби балабақшада жаттығудан немесе дене шынықтырудан қыңырлықпен бас тартса ше?

Мәжбүрлеу - бұл шешім емес! Мәжбүрлеу қозғалуға деген ұмтылысты толығымен жоя алады. Біздің міндетіміз - спортты қызықты ету!

Мұнда бірнеше кеңес берілген:

- Жаттығуды ойынға айналдырыңыз: доптарды, текшелерді, құрсауларды, арқандарды қолданыңыз – бұл жаттығуды көңілді етеді.

 -  Ән айтып, би билеңіз: Музыка қуат пен позитивті қосады.

- Әңгіме ойлап табыңыз: Жаттығуды шытырман оқиғаға айналдырыңыз, онда балалар батыл рыцарьлар, епті жануарлар немесе қорықпайтын ғарышкерлер кейіпінде.

- Ойын формаларын қолданыңыз: Футбол, баскетбол, жасырынбақ, қуып жету – мұның бәрі үйлестіру мен ептілікті керемет дамытады.

 - Мадақтаңыз және мадақтаңыз: әр баланың күш-жігерін атап өтіңіз, оған стикерлер немесе басқа да жағымды нәрселер беріңіз.

Балабақшада:

- Жайлы атмосфера жасаңыз: күлімсіреу, жылы сөз және тәрбиешінің қолдауы өте маңызды.

- Әр түрлі нұсқаларды ұсыныңыз: барлық балалар бірдей нәрсені ұнатпайды.

-Ойынға баса назар аударыңыз: рөлдік ойындарды, эстафеталарды, жарыстарды қолданыңыз.

- Ата-анаңызбен ынтымақтасыңыз: балабақшада дене шынықтыру қалай өтіп жатқаны туралы сөйлесіңіз, үй ойындарына ұсыныстар беріңіз.

Есіңізде болсын:

– Ең бастысы - қозғалыс пен жағымды эмоциялар!

- Балаларды бір-бірімен салыстырмаңыз.

- Қуаныш пен сәттілік атмосферасын жасаңыз.

Содан кейін сіздің кішкентайларыңыз жүгіруге, секіруге, ойнауға және дені сау, мықты болып өсуге қуанышты болады!

2024 - 2025 оқу жылында атқарылған

«Мен зерттеушімін» жобасы туралы есеп

Меңгеруші, Иликбаева Шинар Шонжибековна Алматы қаласы білім басқармасының ұйымдастыруымен өткен халықаралық курста жобасын сәтті қорғап, үздік нәтиже көрсеткені үшін шетелге тағылымдамаға жолдама алды. Қытай мен Малайзия елдерінде 2024 жылдың  01-11 қазан аралығында  тәжірибе алмасып, білімін шыңдап, кәсіби шеберлігін арттырды.

Әдіскер, Уйсымбаева Салтанат Дайырбековна Алматы қаласы білім басқармасының ұйымдастыруымен өткен халықаралық курста жобасын сәтті қорғап, үздік нәтиже көрсеткені үшін шетелге тағылымдамаға жолдама алды. Польша мен Германия елдерінде 2024 жылдың  11-23 қараша аралығында  тәжірибе алмасып, білімін шыңдап, кәсіби шеберлігін арттырды.

Қытай, Малайзия, Польша мен Германия елдерінен мектепке дейінгі білім беру жүйесін танып-біліп, жаңа әдіс-тәсілдер мен технологияларды зерттеу  арқылы   балабақшаға енгізілген «Мен зерттеушімін» қалалық жобасы іске асыруда.  

Жобаға  қамтылған топтар:  6 топ, 7-жоба (ерекше білімді қажет ететін балалар) 

Жобаға қатысушылар саны: 60 тәрбиеленуші, 12 -тәрбиеші, 4 логопед,  1-тифлопедагог, 2-дефектолог, 60 ата-ана

Жобаға барлық арнайы топтар (көру және сөйлеу қабілеті бұзылған балалар) қамтылды. Ата-аналар да бірқатар тәжірибелік жобаларға тартылды.

«Мен зерттеушімін» жобасы аясында әр топ өз тақырыбында шағын зерттеу жобасын жүргізді:  

1. Сөйлеу тілінің бұзылыстары  бар «Айгөлек»   мектепалды тобының жобасы - «Су диірмені арқылы электр энергиясын өндіруді зерттеу
2. Сөйлеу тілінің бұзылыстары  бар «Аққу»   ересек тобының жобасы «Ғарышты зерттеу» – жасанды интеллект элементтерімен;   
3. Сөйлеу тілінің бұзылыстары  бар «Қарлығаш»   ортаңғы  тобының жобасы «Құмырсқа фермасы» – тірі табиғатты бақылау;  
4. Сөйлеу тілінің бұзылыстары  бар «Гүлдер»   ересек тобының жобасы Балапан шығару – инкубатор көмегімен тәжірибе;  
5. - Көру қабілеті зақымдалған балалар үшін «Балапан»  ересек тобының жобасы «Жылыжайда көкөніс өсіру технологиясын зерттеу» ;  
6. - Сөйлеу тілінің бұзылыстары  бар «Аққу»  ересек тобының жобасы «Қағаз және хош иіс әлемі» – заттың қасиетін зерттеу;  
7. - Көру қабілеті зақымдалған балалар үшін «Балапан»  ересек тобының жобасы «Ұлу (улитка) өмірі» – баяу қозғалыстағы тіршілік иесін бақылау.  – тақырыптарында  шағын зерттеулер жүргізілді.  

Жобаның мақсаты: 

Мектепке дейінгі ерекше білім беру қажеттілігі бар балалардың қоршаған ортаға өзара қарым-қатынасын, танымдық-зерттеушілік әрекеттерін қалыптастыру.      

Жобаның міндеттері:

          - Ерекше білім беру қажеттілігі бар балалармен  жылыжайдағы өсімдіктерді суару, баптау жұмыстарын ұйымдастыру, зерделеу.

       -Ерекше білім беру қажеттілігі бар балалармен табиғат айналымындағы құбылыстардың   пайда болу үрдісін бақылау және де қарапайым эксперименттерді жасау, зерттеу.

      -Ерекше білім беру қажеттілігі бар балалармен балабақша бағында құмырсқа фермасындағы тіршілігін зерттеу.

      -Ерекше білім беру қажеттілігі бар балалармен  балапандардың жұмыртқадан жасанды жолмен шығару жолын бақылау және күтіп баптау. 

      -Ерекше білім беру қажеттілігі бар балалармен ұлуды даму сатыларын бақылау және зерттеу.

      -Ерекше білім беру қажеттілігі бар балалармен су арқылы энергия көзін ойлап табу.

      -Ерекше білім беру қажеттілігі бар балалармен жер ғаламшарларының көрінісі және магниттік өріс арқылы тартылыс күшін өндірісте көрсету.

- Ерекше білімді қажет ететін балалардың зерттеу әрекетіне ата-аналарды тарту, кауіпсіздік ережелерін сақтау

«Мен зерттеушімін» жобасы аясында өткізілген сауалнама қорытындысы

«Мен зерттеушімін» жобасын іске асыру барысында ата-аналар, педагогтер және балалар арасында сауалнама жүргізілді. Сауалнаманың мақсаты — жобаның тиімділігін анықтау, балалардың зерттеушілік қабілеттерінің дамуын бағалау және ата-аналардың көзқарасын білу.

Негізгі нәтижелер:

- Ата-аналардың 90%-ы жоба балалардың қызығушылығын арттырғанын және үйде де сұрақ қою, бақылау, тәжірибе жасау дағдылары байқалғанын атап өтті;

- Педагогтердің 95%-ы балалардың ойлау, байқағыштық және зерттеу әрекеттеріне белсенді араласқандарын растады;

- Балалардың өз бетімен бақылау жасауға, сұрақтар қоюға және шешім қабылдауға ұмтылыстары артқаны байқалды.

Қорытынды:

Сауалнама нәтижесі көрсеткендей, «Мен зерттеушімін» жобасы мектепке дейінгі ұйым жағдайында балалардың зерттеушілік дағдыларын дамытуға оң әсер еткен. Жоба ата-аналар мен педагогтер тарапынан қолдау тапты және оқу-тәрбие процесіне қызығушылықты арттырды.

Ұсыныс:

- Жобаны жүйелі түрде жалғастыру;

- Ата-аналарды жобаға белсенді түрде тарту;

- Табиғатпен байланысты тәжірибелер санын көбейту.

Сонымен қатар  Сөйлеу тілінің бұзылыстары  бар «Қарлығаш»  ортаңғы  тобының ата-аналармен «Жизнь муравьев в миниатюре» тақырыбында Meetup семинары  өткізілді. Семинар барысында ата-аналармен құмырсқаны қалай тамақтандыру керек, оның күтімі  жайлы және де «МОТО» интерактивті еден қондырғыларын пайдалана отырып ойын түрінде семинар өткізілді

- Сөйлеу тілінің бұзылыстары  бар «Аққу»   ересек тобының ата-аналармен «Үй жағдайында  тәжірбиелер»  тақырыбында шеберлік сынып жүргізілді.

Әр топта  таңдалған   тақырыптар бойынша ұйымдастырылған іс-әрекеттер өткізілді.

Сөйлеу тілінің бұзылыстары  бар «Айгөлек»  мектепалды тобының жобасы - «Су диірмені арқылы электр энергиясын өндіруді зерттеу» ұйымдастырылған іс-әрекетін тәрбиеші, Суртаева Г.М. өткізді.

Сөйлеу тілінің бұзылыстары  бар «Қарлығаш»  ортаңғы   тобының жобасы «Құмырсқалардың шағын өмірі» – тірі табиғатты бақылау ұйымдастырылған іс-әрекетін   тәрбиеші, Иманбаева А.Қ. өткізді.

Сөйлеу тілінің бұзылыстары  бар «Гүлдер»  ересек тобының жобасы Балапан шығару – инкубатор көмегімен тәжірибе ұйымдастырылған іс-әрекетін тәрбиеші, Нұрақын Ж.Б. өткізді.

- Көру қабілеті зақымдалған балалар үшін «Балапан»  ересек тобының жобасы «Жылыжайда көкөніс өсіру технологиясын зерттеу» – жылыжайда ұйымдастырылған іс-әрекетін тәрбиеші, Куралбаева А.Ж. өткізді.

- Сөйлеу тілінің бұзылыстары  бар «Аққу»   ересек тобының жобасы «Қағаз және хош иіс әлемі» – заттың қасиетін зерттеу ұйымдастырылған іс-әрекетін тәрбиеші, Колкобаева А.У өткізді.

Көру қабілеті зақымдалған балалар үшін «Балапан»   ересек тобының жобасы «Ұлу (улитка) өмірі» – баяу қозғалыстағы тіршілік иесін бақылау ұйымдастырылған іс-әрекетін тәрбиеші, Михайлова Н.А. өткізді. 

2025 жылдың 16 мамыр күні  Қалалық ресурстық орталықтың  жоспарына сәйкес  «Мен зерттеушімін» жобасы   тақырыбында  қалалық семинар-практикум өтті. Семинар барысында тәрбиешілер жобаларын таныстырып, тәжірбиелерімен бөлісті.  

«Мен зерттеушімін»: жобасы аясында   қаңтар – мамыр  айларында  мониторинг жүргізілді.

Мақсаты:  

Балалардың зерттеушілік дағдыларын дамыту, шығармашылық ойлау мен қоршаған ортаға қызығушылығын арттыру бағытында жүргізілген жұмыстың тиімділігін анықтау.

Қамтылған топтар:  

6 топ (ерекше білімді қажет ететін балалар)   

Қатысушылар саны: 60 тәрбиеленуші, 12 -тәрбиеші, 4 логопед,  1-тифлопедагог, 2-дефектолог

Мониторинг әдістері:  

• - Бақылау  
• - Сауалнама (педагог, ата-ана)  

Жобалық іс-әрекеттер талдауы 

Негізгі көрсеткіштер:  

• - Зерттеу іс-әрекетіне қызығушылығы: 70 % бала белсенді қатысты  
• - Зерттеу дағдыларының дамуы: 76% балада өз бетінше бақылау, талдау жасау қабілеті байқалды  
• - Педагогтердің кәсіби өсімі: 100% педагог жаңа әдіс-тәсіл қолданды  
• - Ата-аналар пікірі: 85% ата-ана жобаның бала дамуына оң әсері бар екенін атап өтті.

«Мен зерттеушімін» жобасы балалардың табиғи зерттеуге деген қызығушылығын оятып, логикалық ойлау, қорытынды жасау, шығармашылықпен жұмыс істеу қабілеттерін дамытты. Педагогтер жаңаша көзқарас қалыптастырып, зерттеу әдістерін тиімді пайдаланды.

Ұсыныстар:  

- Ата-аналармен бірлескен зерттеу шараларын көбейту;  

- Педагогтерге арналған тәжірибе алмасу семинарларын өткізу.

Жоба нәтижесінде : 

• Балалар бақылау, салыстыру, қорытынды жасау дағдыларын меңгерді;  
• Шығармашылық және логикалық ойлау қабілеттері дамыды;   
• Топтарда шағын зерттеу орталықтары құрылды;  
• - Ата-аналар белсенді қатысты.
• 
  

Қорыта келе, жоба балалардың қызығушылығын арттырып, оқу-тәрбие процесіне тың серпін берді. Алдағы уақытта жоба тәжірибесі кеңейтіліп, жаңа бағыттармен толықтырылады.